Kraje wysokiego ryzyka

27 PAŹDZIERNIKA 2023

Pojęcie "państwa trzeciego wysokiego ryzyka" jest obecnie rozmytym zagadnieniem z punktu widzenia procedury przeciwdziałania praniu pieniędzy. Postaramy się przybliżyć jak zatem instytucje obowiązane powinny interpretować informacje o kraju klienta.

Zgodnie z definicją ustawową, państwo trzecie wysokiego ryzyka to kraj, który nie posiada skutecznego systemu przeciwdziałania praniu pieniędzy lub finansowaniu terroryzmu, lub ma znaczące braki w tym systemie. Jednakże, identyfikacja takich krajów nie jest prosta. Ustawodawca nie wskazał wprost, które to są państwa, ale określił zasady, jakimi powinna kierować się instytucja obowiązana przy ich ustaleniu.

Informacje mają pochodzić z wiarygodnych źródeł , takich jak raporty z ewaluacji krajowych systemów przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu przeprowadzanych przez Grupę Specjalną do spraw Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy (FATF) oraz akty delegowane na podstawie dyrektywy AML IV.

Właściwe określenie listy państw trzecich wysokiego ryzyka jest kluczowe dla właściwego stosowania przepisów prawa, które wymagają od instytucji obowiązanych stosowania wzmożonych środków bezpieczeństwa finansowego w przypadkach wyższego ryzyka prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu.

Spójrzmy zatem na aktualne dane pochodzące z FATF oraz aktów delegowanych UE

Kraje wysokiego ryzyka według FATF

Aktualna lista z opisem dostępna jest na stronach FATF

1. Albania
2. Barbados
3. Burkina Faso
4. Chorwacja
5. Demokratyczna Republika Konga
6. Filipiny
7. Gibraltar
8. Haiti
9. Jamajka
10. Jemen
11. Jordania
12. Kajmany
13. Kamerun
14. Mali
15. Mozambik
16. Nigeria
17. Panama
18. Republika Południowej Afryki
19. Senegal
20. Sudan Południowy
21. Syria
22. Tanzania
23. Turcja
24. Uganda
25. Wietnam
26. Zjednoczone Emiraty Arabskie

Kraje wysokiego ryzyka UE

Stan na 28 września 2023

1. Afganistan
2. Barbados
3. Burkina Faso
4. Demokratyczna Republika Konga
5. Filipiny
6. Gibraltar
7. Haiti
8. Jamajka
9. Jemen
10. Jordania
11. Kajmany
12. Kamerun
13. Mali
14. Mjanma/Birma
15. Mozambik
16. Nigeria
17. Panama
18. Republika Południowej Afryki
19. Senegal
20. Sudan Południowy
21. Syria
22. Tanzania
23. Trynidad i Tobago
24. Uganda
25. Vanuatu
26. Wietnam
27. Zjednoczone Emiraty Arabskie

Kraje stosujące szkodliwą konkurencję podatkową

Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 marca 2019 r. w sprawie określenia krajów i terytoriów stosujących szkodliwą konkurencję podatkową w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych oraz osób prawnych.

1. Andora
2. Antigua i Barbuda
3. Anguilla
4. Samoa Amerykańskie
5. Wyspy Cooka
6. Curacao
7. Dominika
8. Grenada
9. Hongkong
10. Saint Lucia
11. Liberia
12. Monako
13. Wyspy Marshalla
14. Makau
15. Mauritius
16. Malediwy
17. Nauru
18. Niue
19. Panama
20. Seszele
21. Sint Maarten
22. Tonga
23. Brytyjskie Wyspy Dziewicze
24. Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych
25. Vanuatu

Ranking krajów pod względem ryzyka, na który warto zwrócić uwagę

Na koniec warto zwrócić uwagę na źródło danych jakim jest szwajcarski Basel AML Index i ranking jurysdykcji bazujący na 18 różnych wskaźnikach. Publicznie dostępne dane pozwalają np. zapoznać się rankingiem krajów pod względem ryzyk AML